คลังต้นไม้แห่งการเรียนรู้

มะกล่ำต้น
ชื่อไทย | มะกล่ำต้น |
ชื่ออื่น | มะแค้ก มะหล่าม มะแดง มะโหกแดง มะกร่ำตาช้าง ไฟ |
ชื่อวิทยาศาสตร์ | Adenanthera pavonina L. |
ชื่อวงศ์ | FABACEAE |
ลักษณะวิสัย | เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ผลัดใบระยะสั้น มีความสูงของต้นได้ถึง 20 เมตร เรือนยอดแผ่กิ่งกว้าง ต้นเป็นทรงโปร่ง เปลือกลำต้นหนาเป็นสีน้ำตาลอ่อน ส่วนเปลือกชั้นในนุ่มเป็นสีครีมอ่อน ๆ |
ลักษณะใบ | เป็นใบประกอบแบบขนนกสองชั้น ปลายคู่ออกเรียงสลับกัน ใบย่อยเป็นรูปวงรีรูปไข่ หรือเป็นรูป ขอบขนาน ปลายใบมน โคนใบไม่สมมาตรกัน ส่วนขอบใบเรียบ มีประมาณ 8 - 16 คู่ เรียงสลับ แผ่นใบบางเป็นสีเขียวเข้ม ใบเรียบเกลี้ยง ด้านหลังใบเกลี้ยงเป็นสีเขียวอมเทา ส่วนท้องใบเป็นสีอ่อนกว่าและมีนวลเล็กน้อย มีขนนุ่ม ก้านใบย่อยสั้น ไม่มีหูใบ ส่วนก้านใบหลักมีหูใบขนาดเล็กมากและหลุดร่วงได้ง่าย |
ลักษณะดอก | ดอกออกเป็นช่อดอกแคบยาวเป็นรูปทรงกระบอก ออกตามซอกใบช่วงบนหรือแตกแขนงที่ปลายกิ่ง และจะออกดอกเป็นช่อเดี่ยวหรือหลายช่อรวมกัน ช่อดอกมีความยาว ดอกย่อยมีขนาดเล็ก กลีบดอกเป็นสีเหลืองอ่อนอมสีครีม เมื่อดอกแก่จะเปลี่ยนเป็นสีส้ม มีขนปะปราย ดอกมีกลีบดอก 5 กลีบ กลีบแคบ ปลายกลีบแหลมเชื่อมติดกันที่ฐานเป็นหลอด ก้านดอกสั้นเป็นทรงแคบ ส่วนปลายเป็นถ้วยแยกเป็น 5 กลีบ มีขนเส้นไหม จะมีกลิ่นหอมแบบอ่อน ๆ ในช่วงเย็นคล้ายกลิ่นของดอกส้ม |
ลักษณะเมล็ด | มีลักษณะค่อนข้างกลม แข็ง ผิวมัน และเป็นสีแดงเลือดนกหรือเป็นสีแดงส้ม |
ลักษณะผล | ออกผลเป็นฝัก ลักษณะของฝักเป็นรูปแถบแบนยาว ฝักอ่อนเป็นสีเขียว เมื่อแก่แล้วจะแตกออกเป็นสองตะเข็บและบิดม้วนงอเป็นเกลียวแน่นเพื่อกระจายเมล็ดและมีรอยคอดตามเมล็ดชัดเจน เมล็ดจะติดอยู่ในฝักเป็นเวลานาน ในหนึ่งฝักจะมีเมล็ดประมาณ 10 - 15 เมล็ด |
สรรพคุณ | เป็นพรรณไม้ประจำจังหวัดสิงห์บุรี |
สถานที่ | แปลงอนุรักษ์พันธุกรรมพืช 16 โร่,ฐานต้นไม้แห่งการเรียนรู้ |