คลังต้นไม้แห่งการเรียนรู้

31 กรกฎาคม 2568
14

มะค่าโมง

พืชเศรษฐกิจ
ชื่อไทย มะค่าโมง
ชื่ออื่น เขง บิง เบง ปิ้น มะค่าหลวง มะค่าหัวคำ มะค่าใหญ่
ชื่อวิทยาศาสตร์

Afzelia xylocarpa (Kurz) Craib

ชื่อวงศ์ FABACEAE
ลักษณะวิสัย

ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ สูง 10 - 30 เมตร เปลือกต้นสีน้ำตาลอ่อน ชมพูอมน้ำตาล หรือสีเทา แตกสะเก็ดเป็นหลุมตื้น ๆ มีรูระบายอากาศกระจัดกระจาย เนื้อไม้สีน้ำตาลอมเหลืองอ่อน กิ่งอ่อนมีขนคลุมบาง ๆ

ลักษณะใบ

ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกชั้นเดียว ปลายใบคู่ เรียงสลับ มีใบย่อย 3 - 5 คู่ รูปไข่แกมรูปขอบขนาน ปลายติ่งแหลม โคนมน ขอบเรียบ ใบค่อนข้างหนา แผ่นใบสีเขียว เส้นกลางใบเป็นร่องตื้น

ลักษณะดอก

ดอกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนง ออกตามซอกใบหรือปลายกิ่ง ยาว 5 - 15 เซนติเมตร ดอกสีเขียวอ่อนปนแดง ใบประดับรูปไข่ขนาดเล็ก กลีบเลี้ยงรูปขอบขนาน 4 กลีบ กลีบดอกรูปเกือบกลม 1 กลีบ ขนาด 0.5 - 1 เซนติเมตร สีชมพูแดง

ลักษณะเมล็ด

เมล็ดสีดำ รูปรี ผิวมัน มีเนื้อสีเหลืองสดหุ้มที่โคนเมล็ดเป็นรูปถ้วย มี  2 – 4 เมล็ด

ลักษณะผล

ผลแห้งแก่แล้วแตกสองแนว ฝักแบนรูปขอบขนาน ผิวเปลือกเรียบไม่มีหนาม เปลือกแข็งหนาเป็นเนื้อไม้ ปลายเป็นจงอยสั้น ๆ ฝักแก่สีน้ำตาลเข้มเกือบดำ

สรรพคุณ

เป็นพรรณไม้ประจำจังหวัดสุโขทัย
เนื้อไม้ใช้ทำเสาบ้าน หมอนรองรถไฟ เครื่องเรือน เฟอร์นิเจอร์
เปลือกให้น้ำฝาดใช้สำหรับฟอกหนัง
เมล็ดเนื้อในเมล็ดอ่อนใช้รับประทานเป็นอาหารได้

สถานที่ แปลงอนุรักษ์พันธุกรรมพืช 16 โร่,ฐานต้นไม้แห่งการเรียนรู้
Share this: