Phanera strychnifolia (Craib) K.W.Jiang, S.R.Gu & T.Y.Tu

จัดเป็นไม้เถาเลื้อยพาดพันกับต้นไม้ชนิดอื่น เปลือกเถาเรียบ เถามีขนาดกลาง ๆ และมักแบนมีร่องตรงกลาง เปลือกเถาเป็นสีออกเทาน้ำตาล ส่วนเถาแก่มีลักษณะกลมและเป็นสีน้ำตาลแดง มีมือสำหรับการยึดเกาะ ออกเป็นคู่ ๆ ปลายม้วนงอ ส่วนรากมีผิวขรุขระสีน้ำตาลเข้มถึงดำ มีรอยบากตามขวางเล็ก ๆ ทั่วไป ลักษณะของเนื้อไม้ภายในรากเป็นสีน้ำตาลแดง ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการใช้เมล็ดและการแยกหัว ในประเทศไทยพบได้ทั่วทุกภาค โดยสามารถพบต้นย่านางแดงได้ตามป่าเบญจพรรณที่แห้งแล้ง ป่าเต็งรัง ป่าแดง ป่าดิบเขา และตามที่โล่งแจ้ง

ใบย่านางแดงมีใบดกและหนาทึบ ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับกัน รูปรีแกมรูปขอบขนาน หรือรูปไข่แกมขอบขนาน ปลายใบแหลม หรือเว้าตื้นกึ่งเรียวแหลม มีติ่งหนาม โคนใบมนเว้าตื้น ๆ หรือมีลักษณะกลมถึงรูปหัวใจตื้น ส่วนขอบใบเรียบผิวใบมันเป็นสีเขียวเข้ม ท้องใบและหลังใบเรียบเกลี้ยง มีเส้นแขนงใบประมาณ 3 - 5 เส้น ปลายเส้นใบโค้งจรดกัน และมีหูใบที่หลุดร่วงได้ง่าย

ดอกเป็นช่อกระจะตามปลายกิ่ง มีรูปทรงเป็นรูปทรงกระบอกแคบ โค้งเล็กน้อย ปลายบานและห้อยลง มีความยาวประมาณ 15 - 100 เซนติเมตร ช่อดอกมีดอกย่อยจำนวนมาก กลีบดอกเป็นสีแดงสดมี 5 กลีบ ลักษณะเป็นรูปไข่กลับ มีขนสีขาวขึ้นปกคลุม ปลายกลีบดอกมนแหลม ฐานรองดอกเป็นรูประฆัง มีใบประดับเป็นรูปลิ่ม ติดทน กลีบเลี้ยงเป็นสีแดง 5 กลีบ เป็นรูปถ้วย มีขนสั้นขึ้นปกคลุม สีชมพูอ่อนหรือสีแดง

เมล็ดเป็นรูปขอบขนาน

ผลย่านางแดงออกผลเป็นฝัก มีลักษณะแบนเป็นรูปขอบขนาน ปลายฝักแหลม ส่วนโคนฝักมีลักษณะเป็นรูปหอก เปลือกฝักแข็ง เมื่อแก่จะแตกอ้า ภายในฝักมีเมล็ดอยู่ประมาณ 8 - 9 เมล็ด

เถาบำรุงธาตุในร่างกาย บำรุงหัวใจ ดับพิษร้อน

ใบ เถา และราก แก้พิษ ถอนพิษยาเมา ยาเบื่อ ยาสั่ง ถอนพิษผิดสำแดง ขับพิษโลหิตและน้ำเหลือง แก้ท้องผูก