Theobroma cacao L.

เป็นไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 3 - 8 เมตร

ใบเดี่ยว เรียงสลับหรือเวียนรอบ รูปรี รูปไข่แกมรูปขอบขนาน ปลายแหลม โคนมนหรือสอบ ขอบเป็นคลื่นเล็กน้อย โคนใบป่องทั้ง 2 ข้าง

ดอกเล็ก ออกเป็นกลุ่มตามลำต้นหรือกิ่งใหญ่ ๆ ตรงที่ใบร่วงไป กลีบเลี้ยง 5 กลีบ สีขาวหรือขาวประชมพู กลีบดอก 5 กลีบ เรียงสลับกับกลีบเลี้ยง สีขาวอมเหลืองหรือขาวอมชมพู

เมล็ดมีสีน้ำตาล รูปรี มีเยื่อหุ้มเมล็ดบาง ๆ รสหวาน

ผลรูปไข่แกมรูปขอบขนานหรือรูปรี ผิวแข็งขรุขระเป็นร่อง 10 ร่อง สีเหลือง ม่วง หรือแดง มี 20 - 60 เมล็ด เรียงเป็นแถว 5 แถว ยาวตามแกนกลางของผล

มีฤทธิ์ขับปัสสาวะ กระตุ้นหัวใจ ขยายหลอดเลือด และคลายกล้ามเนื้อเรียบ ดังนั้นจึงใช้เป็นยาขับปัสสาวะได้ ในฟิลิปปินส์ใช้น้ำต้มจากรากเป็นยาขับระดู

โกโก้ใช้เป็นอาหารและเป็นสารแต่งกลิ่นและรสของอาหาร ยา และเครื่องดื่มหลายชนิด ส่วน Cocoa Butter ใช้ทำสบู่ เครื่องสำอาง และใช้เป็นตัวยาพื้นของยาเหน็บ ขี้ผึ้ง